GE CHA f1448

ქართული ისტორიული ძველი საბუთების დედნების კოლექცია

• 1923 (შექმნის თარიღი)

ფონდი

საქართველოს ეროვნული არქივის საისტორიო ცენტრალური არქივი

ქართული ძველი საბუთების დედნების კოლექცია ინახება ცენტრალური საისტორიო არქივის ძველ საბუთთა განყოფილებაში. კოლექციის შექმნას საფუძველი ჩაეყარა 1922 წ., როდესაც ახლადშექმნილი არქივი სისტემატურ მუშაობას აწარმოებდა საუკუნეების მანძილზე შექმნილი წერილობითი ძეგლების შეგროვებას მათი დაცვის მიზნით. ამავე მიზნით დაიწყო არქივში შემოსული მეფისნაცვლის სხვადასხვა დაწესებულებათა ფონდებში მოხვედრილი და გაფანტული უმნიშვნელოვანესი საბუთების აღრიცხვა, საქმეებიდან ამოღება და კოლექციაში გადატანა.
ისტორიული საბუთი არის არათხრობითი საისტორიო წყარო, შედგენილი თანამედროვის მიერ, საუკუნეების მანძილზე შემუშავებული წესით. საბუთები ისტორიული მოვლენათა თანადროული, თავისი დანიშნულებით იურიდიული დოკუმენტებია. ამიტომ მათი წყაროთმცოდნეობითი ღირებულება დიდია.
კოლექციაში ასახულია XI-XIX ს.ს.-ის საქართველოს საზოგადოებრივი და პოლიტიკური ცხოვრება, ეკლესიის მდგომარეობა და მისი დამოკიდებულება სახელმწიფოსთან, ქალაქებისა და სოფლების მშენებლობა, სასამართლო ორგანიზაცია, სათავადოების ისტორია, მეზობელი და ევროპის ქვეყნებთან ურთიერთობა, ქართული საზოგადოების ყველა ფენის სამოწესეო ცხოვრება, სამწიგნობრო სკოლის განვითარება და სხვა.
საბუთების მასალად გამოყენებულია ქაღალდი და ეტრატი (ნაკლები რაოდენობით). ხელის მიხედვით ჭარბობს მხედრული, მცირე რაოდენობითაა ნუსხური. მათ შორის არის მხატვრულად გაფორმებული კალიგრაფიული ტექსტები.
სახეობათა მიხედვით საბუთები მრავალგვარია: მეფეთა ბრძანებები, ოქმები, მდივანბეგთა განაჩენები; წყალობის, შეწირულების, ნასყიდობის, ვალის, მზითვის, გაყრისა და უდაობის წიგნები; ნუსხები, წერილები და სხვა.

XI-XX საუკუნეები

• ქართული

ზომები: 2სმ-დან 550სმ-მდე; მასალა: ეტრატი, ქაღალდი

დოკუმენტების ზომა მითითებულია სანტიმეტრებით